Căn cứ Bagram ở Afghanistan (Ảnh: AP)
Hội nghị “Định dạng Moscow” về Afghanistan – sự kiện do Nga đăng cai và là lần đầu tiên có sự tham dự của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao chính quyền Taliban. Tham dự hội nghị có 10 quốc gia bao gồm Nga, Trung Quốc và Iran, cũng như các nước Trung Á, 2 đối tác của Mỹ là Ấn Độ và Pakistan.
Trong một tuyên bố chung do Bộ Ngoại giao Nga công bố vào cuối ngày 7/10, 10 quốc gia không nêu tên Mỹ hay căn cứ Bagram, nhưng dường như nhắm vào kế hoạch của Tổng thống Trump về việc tiếp quản căn cứ căn cứ này. Tuyên bố chung đồng thời ủng hộ lập trường của chính quyền Taliban về vấn đề này.
“Hội nghị của 10 quốc gia gọi những nỗ lực của các nước nhằm triển khai cơ sở hạ tầng quân sự của họ tại Afghanistan và các quốc gia láng giềng là không thể chấp nhận được, vì điều này không phục vụ lợi ích của hòa bình và ổn định khu vực” – tuyên bố chung viết.
Căn cứ Bagram sau khi toàn bộ lực lượng Mỹ và NATO rút khỏi tỉnh Parwan, miền Đông Afghanistan, ngày 8/7/2021 (ẢnhL UPI)
Tại một cuộc họp báo hôm 7/10 ở Moscow sau khi sự kiện kết thúc, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao chính quyền Taliban Amir Khan Muttaqi đã tái khẳng định lập trường của mình: “Afghanistan là một quốc gia tự do và độc lập. Trong suốt lịch sử, Afghanistan chưa bao giờ chấp nhận sự hiện diện quân sự của nước ngoài. Quyết định và chính sách của chúng tôi sẽ vẫn như vậy để giữ cho Afghanistan tự do và độc lập”.
Bộ Ngoại giao Mỹ chưa trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.
Chính quyền đầu tiên của Taliban đã bị lật đổ vào năm 2001 trong một chiến dịch do Mỹ dẫn đầu, gây ra một cuộc nổi dậy của nhóm Taliban.
Căn cứ Bagram – nằm ngay ngoại ô thủ đô Kabul – đã trở thành căn cứ lớn nhất và nổi tiếng nhất của Mỹ tại Afghanistan trước khi Mỹ rút quân khỏi quốc gia này vào năm 2021 – khi Taliban giành lại quyền kiểm soát Afghanistan.
Tháng 9, Tổng thống Trump đã đe dọa “những điều tồi tệ” sẽ xảy ra với Afghanistan nếu nước này không trả lại căn cứ Bagram. Tổng thống Mỹ trích dẫn cái mà ông gọi là vị trí chiến lược của căn cứ này gần Trung Quốc.
Các quan chức Mỹ hiện tại và trước đây đã bày tỏ nghi ngờ về mục tiêu của ông Trump, cho rằng việc tái kiểm soát căn cứ Bagram có thể giống như một cuộc tái xâm lược, đòi hỏi hơn 10.000 quân cũng như triển khai các hệ thống phòng không tiên tiến.
VTV.vn – Chính quyền Taliban ngày 21/9 khẳng định sẽ không có bất kỳ thỏa thuận nào liên quan đến việc trao lại căn cứ không quân Bagram cho Mỹ.