• 10/15/2025 04:04

Chuyên gia nêu 5 kiến nghị để đổi mới sáng tạo đi vào thực tiễn

Th10 11, 2025
Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Lãnh đạo Đảng, nhà nước tham quan gian hàng tại Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia năm 2025

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Lãnh đạo Đảng, nhà nước tham quan gian hàng tại Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia năm 2025

Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia năm 2025 (Innovate Viet Nam 2025) là sự kiện khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo tiêu biểu và lớn nhất Việt Nam trong năm 2025 do Bộ Tài chính và Bộ Khoa học & Công nghệ đồng chủ trì tổ chức, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) phối hợp thực hiện. Sự kiện được tổ chức nhằm thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị về việc đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Phát biểu tại Diễn đàn Chính sách Đổi mới sáng tạo quốc gia – Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2025, Tổng Giám đốc FPT Nguyễn Văn Khoa khẳng định: “Đổi mới sáng tạo không nằm trong quy định, không bị ràng buộc bởi điều lệ tài chính – mà thực chất là linh hồn của sự phát triển, là tài sản vô hình quý giá nhất của mỗi tổ chức.”

Chuyên gia đề xuất 5 kiến nghị để đổi mới sáng tạo đi vào thực tiễn - Ảnh 1.

CEO FPT Nguyễn Văn Khoa chia sẻ tại sự kiện

Đồng thời ông Khoa cũng đề xuất một số kiến nghị để đổi mới sáng tạo trở thành thực tiễn chứ không chỉ là khẩu hiệu:

Thứ nhất, cần đẩy nhanh quá trình hoàn thiện hành lang pháp lý, nhất là với các lĩnh vực mới như chuyển đổi số, công nghệ cao, logistics, AI… Nhiều nghị quyết đã có, nhưng thiếu cơ chế thực thi cụ thể,. Chúng ta chưa có luật, chưa có nghị định riêng để đặc biệt thúc đẩy cho Nghị quyết 57, và Chính phủ cần ban hành sớm.

Thứ hai, cần đưa tinh thần đổi mới sáng tạo vào cuộc sống, chúng ta cần đưa cuộc sống vào trong nghị quyết, vào các văn bản pháp lý – tức là, mọi chính sách cần đi kèm hướng dẫn vận hành cụ thể, linh hoạt và phù hợp với thực tế của doanh nghiệp.

Thứ ba, nên đặc biệt quan tâm tới các ngành công nghiệp nặng, công nghiệp nhẹ, cơ khí chế tạo. Nói về đổi mới sáng tạo, chúng ta thường hướng nhiều đến Công nghệ thông tin, những ngành mới gần đây. Nhưng tôi tin là những lĩnh vực như chế biến, chế tạo, sản xuất, công nghiệp nặng, công nghiệp nhẹ là những nơi cần nhất, nơi đói những mạch nước đang chảy đến. Nghị quyết 57, cái đổi mới sáng tạo đang chưa đến được các doanh nghiệp như vậy. Tôi kiến nghị là chúng ta nên quan tâm hơn đến việc đổi mới sáng tạo các ngành cơ bản để tiếp cận đổi mới sáng tạo.

Thứ tư, các địa phương, bộ ngành chạy theo đổi mới sáng tạo mà không có kế hoạch, chiến lược cụ thể thì sẽ tốn rất nhiều chi phí và nguồn lực, với vô vàn trung tâm đổi mới sáng tạo được mở ra. Bộ Khoa học & Công nghệ cần xây dựng “bản đồ chiến lược công nghệ” theo địa phương cho 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, trên cơ sở đánh giá năng lực, lợi thế và tiềm năng phát triển đặc thù của từng địa phương.

Từ đó: Các viện nghiên cứu, trường đại học có căn cứ để xây dựng chương trình đào tạo, nghiên cứu khoa học, và chuyển giao công nghệ phù hợp với định hướng phát triển của từng tỉnh, thành. Doanh nghiệp có cơ sở để liên kết vùng, hình thành chuỗi giá trị đổi mới sáng tạo, và đầu tư bài bản hơn vào các địa phương. Đây là bước đi chiến lược để đưa đổi mới sáng tạo trở thành nền tảng phát triển kinh tế địa phương.

Thứ năm, Doanh nghiệp lớn cần dẫn dắt doanh nghiệp nhỏ, cùng gánh vác trách nhiệm quốc gia. Một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững không thể chỉ dựa vào vài doanh nghiệp đơn lẻ, mà cần được kiến tạo bởi mối liên kết chiến lược giữa các doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp nhỏ, cùng chia sẻ trách nhiệm phát triển đất nước. Các doanh nghiệp lớn cần đóng vai trò dẫn dắt hệ sinh thái, không chỉ bằng nguồn lực tài chính hay công nghệ, mà quan trọng hơn là bằng tư duy chiến lược, năng lực quản trị và đạo đức kinh doanh. Họ phải mở đường, chia sẻ và truyền cảm hứng, nghiên cứu công nghệ lõi, giải bài toán quốc gia và giúp các doanh nghiệp nhỏ từng bước nâng cao năng lực, hội nhập vào chuỗi giá trị lớn, đi cùng nhau thay vì đi một mình.

Cuối cùng, về hợp tác quốc tế, trong chuyến công tác với Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hàn Quốc, chúng tôi được lắng nghe Tổng Bí thư chia sẻ với các đối tác Hàn Quốc, rằng đã qua thời kỳ các bạn sử dụng lao động từ nước chúng tôi, và các nước cần hướng tới việc trở thành liên minh kinh tế. Khi các nước đến Việt Nam thay vì sử dụng lao động giá rẻ sẽ chia sẻ kinh nghiệm, lợi ích, chuyển giao công nghệ. Doanh nghiệp Việt Nam có năng lực hấp thu khi được chuyển giao công nghệ.

Tóm lại, để biến đổi mới sáng tạo thành thực tiễn chứ không chỉ là khẩu hiệu, cần thúc đẩy hoàn thiện hành lang pháp lý cho các lĩnh vực mới như công nghệ cao, logistics, AI; đưa đổi mới sáng tạo vào chính sách một cách linh hoạt; xây dựng “bản đồ chiến lược công nghệ” theo địa phương; Phát triển mối liên kết chiến lược giữa doanh nghiệp lớn và nhỏ trong hệ sinh thái. Ông cũng kiến nghị doanh nghiệp Việt cần chủ động nâng cao năng lực hấp thu công nghệ, đón đầu làn sóng hợp tác quốc tế chất lượng cao, từ “gia công giá rẻ” sang “liên minh chuyển giao công nghệ”.

Có thể thấy, Việt Nam đang đứng trước cơ hội đặc biệt để định vị lại vai trò trong chuỗi đổi mới sáng tạo toàn cầu. Với nguồn nhân lực trẻ, thị trường rộng mở và khả năng hấp thu công nghệ ngày càng lớn, nếu có quyết tâm, có cơ chế và có tinh thần đổi mới không ngừng, chúng ta hoàn toàn có thể trở thành trung tâm công nghệ sáng tạo của châu Á.